مطالعۀ پیمایشی جهت‌گیری‌های فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن

فرهنگ سیاسی در جوامع معاصر و به‌ویژه در جامعۀ درحال­گذار ایران، نقشی محوری در توسعه و مشارکت سیاسی و مدنی دارد. در این میان، نخبگان و طبقة متوسط، در تکوین و تحکیم فرهنگ سیاسی دموکراتیک، بسیار اثرگذارند. پژوهش حاضر، در چارچوب دستگاه مفهومی تسلر، به مطالعة جهت‌گیری‌های فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن می­پردازد. پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، درمورد 310 نفر از معلمان شهر بوکان انجام گرفته است که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی انتخاب شده‌اند. با توجه به ابعاد شناختی و هنجاری فرهنگ سیاسی، میانگین جهت‌گیری فرهنگ سیاسی معلمان در حد متوسط است. نیمی از معلمان مورد بررسی، در گونۀ فرهنگ سیاسی دموکراتیک قرار دارند و پس از آن، اکثریت با گونۀ بی‌اعتنا، به‌نوعی بازنمای وضعیت فرهنگ سیاسی جامعۀ ایران است. یافته‌ها نشان می­دهد نوعی ناهمسویی و رشد نامتوازن، در ابعاد شناختی و کنشی فرهنگ سیاسی معلمان دیده می‌شود. برمبنای یافته‌های تبیینی، فرهنگ سیاسی معلمان، با متغیرهای سن، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، تجارب مشارکت سیاسی و جهت‌گیری‌های قومی و مذهبی رابطۀ مثبت و معنادار دارد. متغیرهای یادشده، 52 درصد از تغییرات جهت‌گیری‌های فرهنگ سیاسی معلمان را تبیین می‌کند.